جنگ نرم  چیست؟

جنگ نرم

جنگ نرم مترادف اصطلاحات بسیاری در علوم سیاسی و نظامی است. در علوم نظامی از واژه هایی مانند جنگ روانی یا عملیات روانی و در علوم سیاسی از واژه هایی چون براندازی نرم، تهدید نرم، انقلاب مخملین و اخیرا به واژه انقلاب رنگین برای تبیین این اصطلاح  استفاده می‌شود.

گاهی به جای جنگ از واژه های تهدید یا قدرت نیز استفاده می شود، ولی در نهایت هر دوبه یک مفهوم ختم می شوند. نظریه جنگ نرم طی دهه های اخیر وارد ادبیات سیاسی شده است و "ژوزف نای" از اندیشمندان معاصر معتقد است، مبنای قدرت سخت یا جنگ سخت بر "اجبار" و مبنای قدرت نرم بر "اقناع" است، او برخلاف بعضی از صاحب نظران، اقتصاد و دیپلماسی را در زیرمجموعه قدرت سخت قرار داده و تنها از رسانه بعنوان قدرت نرم نام می‌ برد.

در تمامی اصطلاحات بالا هدف مشترک تحمیل اراده گروهی بر گروه دیگر بدون استفاده از راه های نظامی است. اما از آنجا که در مورد گستردگی و حوزه فعالیت هر کدام اتفاق نظر وجود ندارد؛ اشاره کوتاهی به هر کدام از واژه های مذکور و سابقه تاریخی آنها خواهیم داشت.

تاریخچه جنگ نرم در قرآن مجید

از دیر باز این شیوه ی جنگی مورد استفاده قرار گرفته و همواره از سوی انسان ها در جنگ به عنوان یک ساز و کار مناسب ، مؤثر و به مراتب کم هزینه مورد توجه بوده است . تنها تفاوتی که می توان در میان جنگ های نرم در طی دوران گذشته تا عصر حاضر یافت تفاوت در ابزارها و روش های ان است و اصولا بهره گیری از هر نوع ابزاری در جنگ نرم بر این پایه و محور قرار می گیرد که بر اندیشه و احساسات مخاطب تأثیر گذاشته و او را مرعوب خود سازد و بی آن که واکنشی از خود نشان دهد تسلیم دشمن شده و در مسیر خواسته های او گام بردارد .

از دیدگاه قرآن جنگ نرم از لحظه ی سرکشی و بیرون راندن شیطان از درگاه خداوند آغاز گردیده و « الی یوم الوقت المعلوم » ادامه خواهد  داشت . پیشینه ی جنگ نرم به آغاز تقابل حضرت آدم ( ع ) و حضرت حوا ( س ) با شیطان بر می گردد . شیطان در گمراه نمودن انسان از همه ی امکانات و راهکارهای خود نظیر سیاست در کمین ، سیاست گام به گام ، سیاست پیگیری مداوم و سیاست هجوم جمعی و همه جانبه و افراد جنی و انسی خود استفاده می کند . « من شر الوسواس الخناس الذی یوسوس فی صدورالناس من الجنه والناس »

 خداوند در قرآن مجید وجود جنگ نرم و تلاش خزنده و آرام دشمن را برای راه اندازی آن را به مؤمنان هشدار می دهد و فرماندهان و سردمداران جنگ نرم را معرفی می نماید و سرانجام راههای مبارزه با آن و همچنین چگونگی در امان ماندن از نتایج شوم جنگ نرم را به ما نشان می دهد . از دیدگاه قرآن شیطان منشاء تمام دشمنی ها و دسته بندی ها ، جناح سازی ها و مدیریت پنهان جریان باطل در برابر انبیاء و اولیاء الهی بوده است و هدف او راهبری و پیشبرد بشریت به سوی ظلم و فساد و جلوگیری از تحقق رخداد ظهور مهدی ( عج ) بوده است .

کفار همیشه تمام راه های ممکن را علیه مؤمنان استفاده کرده اند . بنابراین قرآن در آیات جهاد و دفاع موضعگیری سختی علیه دشمنان دارد . مشرکان و منافقان در جنگ نرم هر چند از ابزار غیر خشونت آمیز استفاده می کنند اما همان اهداف سلطه گری خود را دارند .